ΕΛΕΝΗ ΤΣΑΜΑΔΟΥ
για το "Η ΕΜΜΟΝΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ"
από τις εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ.
Δεν είναι εύκολο να πω τι είναι αυτό που κάθε φορά με ωθεί να γράψω. Για το τελευταίο βιβλίο μου, την «Εμμονή της
μνήμης», θα μπορούσα να πω πως μιλάει ο ίδιος ο τίτλος που τον εμπνεύστηκα από τον ομώνυμο γνωστό συμβολικό πίνακα ζωγραφικής του Νταλί. Η μνήμη, με τη
μορφή μυρμηγκιών, σκαλώνει πάνω στο χρόνο, ρολόγια που λιώνουν, αρνούμενη να
σβήσει μαζί του. Η μνήμη ατομική και συλλογική που επιμένει να ζει μέσα μας όσα
χρόνια και αν περάσουν.
Ο πρώτος σπόρος για ν΄ αρχίσει να γεννιέται το μυθιστόρημα έπεσε όταν διάβασα,
μαθήτρια ακόμη, ένα διήγημα με τον τίτλο «Κάτω στην Κύπρο, στην
Αμμόχωστο», του ξεχασμένου σήμερα, αλλά πολύ
σημαντικού στις αρχές του 20ου αιώνα, λογοτέχνη και ιστορικού
Κωνσταντίνου Ν. Ράδου. Η
εντύπωση που μου είχε προκαλέσει το διήγημα αυτό έμεινε ζωντανή μέσα μου μέχρι
που ήρθαν οι εικόνες και οι εμπειρίες που απέκτησα τα χρόνια που έζησα, μεταξύ 1978-1980, στην Κύπρο να συμπληρώσουν και ενισχύσουν το υλικό που είχε σωρεύσει η μνήμη. Εικόνες μαυροφορεμένων γυναικών, μανάδων, συζύγων, αδελφών, θυγατέρων αγνοουμένων που τους περίμεναν να γυρίσουν.. Σκηνές που είχαν στηθεί για να στεγάσουν πρόσφυγες… Προσωπικές μαρτυρίες ανθρώπων... Ρημαγμένα
σπίτια και καταστήματα στην πράσινη γραμμή.. Τούρκοι
στρατιώτες στα φυλάκια… Η τεράστια κατακόκκινη τούρκικη σημαία αιμάσσουσα στην πλευρά του Πενταδάκτυλου, το πρώτο πράγμα που έβλεπες βγαίνοντας από το αεροδρόμιο της
Λάρνακας.. Το φάντασμα της Αμμοχώστου …Και το στρατιωτικό νεκροταφείο στη Μακεδονίτισσα.
Οι εμπειρίες αυτές και οι μνήμες ρίζωσαν για τα καλά μέσα μου ζητώντας ευκαιρία να εκδηλωθούν. Και η ευκαιρία ήρθε όταν έγραφα το προηγούμενο μυθιστόρημά μου, «Οι Άνεμοι του Χρόνου». Μελετώντας τις πηγές και συγκεκριμένα το «Μικρό Χρονικό» του Γεώργιου Φραντζή, έπεσα πάνω σε μια φράση που για μένα έκρυβε πολλά. Διηγείται ο Φραντζής πως, λίγο πριν αρχίσει η πολιορκία της Κωνσταντινούπολης ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος του είχε ζητήσει να πάει στην Κύπρο να μάθει ένα σημαντικό μυστικό που ήθελε να του αποκαλύψει η ανεψιά του Ελένη Παλαιολογίνα, βασίλισσα της Κύπρου. Το μυστικό δεν μπορούσε να το εμπιστευτεί η βασίλισσα παρά μόνον σε πρόσωπο της εμπιστοσύνης του Κωνσταντίνου. Ο Φραντζής δεν λέει αν πήγε ή όχι στην Κύπρο, ούτε αν έμαθε το μυστικό ο Κωνσταντίνος. Ποιο ήταν αυτό το μυστικό; Είχε σχέση με την πολιορκία και την Άλωση της Κωνσταντινούπολης και με την μεταγενέστερη, κατά εκατό χρόνια, κατάκτηση της Κύπρου από τους Τούρκους; Υπάρχει ή όχι σχέση της ιστορίας της τραγικής μοίρας της Αμμοχώστου όταν έπεφτε στα 1570 στα χέρια των Τούρκων, με την εισβολή στο νησί τετρακόσια χρόνια μετά; Επαναλαμβάνεται η Ιστορία και κυρίως οι συνέπειες των γεγονότων στους ανθρώπους; Ένα καινούργιο μυθιστόρημα άρχισε να γεννιέται για να συμπληρώσει, ή μάλλον πιο σωστό να πω, για να πάει παρακάτω την ιστορία των «Ανέμων του Χρόνου».
Μου πήρε περισσότερο από τρία
χρόνια να το ολοκληρώσω, η έρευνα είναι
διαδικασία επίπονη που παίρνει χρόνο. Αυτό που επιδιώκω είναι να
μεταφέρω στον τόπο και το χρόνο που εκτυλίσσεται
η δράση. Αγαπώ την Ιστορία, γι αυτό, όπως ίσως θα έχετε παρατηρήσει, σε όλα
τα βιβλία μου υπάρχει και κάποιος δεσμός με ιστορικά γεγονότα.
« Η εμμονή της μνήμης» δεν είναι αυτό που θα χαρακτήριζε κανείς ως ιστορικό
μυθιστόρημα, ούτε είναι άλλο ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται και εξιστορεί
τα γεγονότα του 74, στην Κύπρο. Είναι γνωστά άλλωστε. Είναι ένα
σύγχρονο κοινωνικό μυθιστόρημα, αναζήτησης χαμένης ταυτότητας, Ένα
ψυχογράφημα της Δάφνης και του Φοίβου, δυο σημερινών ανθρώπων με διαφορετικές
καταβολές και βιώματα που ένα απροσδόκητο γεγονός, μία έκρηξη ηφαιστείου, τους
έφερε κοντά. Η ζωή τους έχει επηρεαστεί, για διαφορετικούς λόγους, από τα
γεγονότα του 74, αλλά και από τον απόηχο
απώτερων ιστορικών γεγονότων. Βασίλισσες και ήρωες, σημερινοί άνθρωποι,
με ελαττώματα και προτερήματα. με τραύματα ψυχικά και μυστικά καλά κρυμμένα,
αλλά και ερωτήματα που είχαν μείνει εκκρεμή από το προηγούμενο μυθιστόρημα και
ζητούσαν απάντηση. Όλα πλεγμένα στον ιστό του μύθου που έπλασα. Κάποιοι ήρωες
του προηγούμενου μυθιστορήματός μου «Οι Άνεμοι του Χρόνου» επανέρχονται. Έχω βλέπετε το ελάττωμα να μην τους αφήνω όταν
τελειώνω ένα μυθιστόρημα, Μάλλον αυτοί δεν με αφήνουν και απαιτούν να δώσω
απαντήσεις. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια αναγνώστρια που με είχε ρωτήσει κάποτε «
τι έγιναν τα δίδυμα αγοράκια της Μεγώς;» στο πρώτο μυθιστόρημά μου « Οι Θεοί
πέθαναν στη Ρώμη». Της είχα απαντήσει τότε πως δεν ήξερα. Δεν μου είχαν ακόμα
μιλήσει. Ίσως αργότερα..
Ελπίζω να αγαπήσετε και αυτό μυθιστόρημά μου, όπως αγαπήσατε και το
προηγούμενο « Οι Άνεμοι του Χρόνου», με το οποίο όπως καταλάβατε συνδέεται,
χωρίς να είναι συνέχειά του, για αυτό μη φοβηθείτε αν δεν το έχετε διαβάσει. Η
« Εμμονή της μνήμης» έχει τη δική της αυτοτελή ιστορία και ήρωες.
Δείτε περισσότερα για το βιβλίο και την συγγραφέα ΕΔΩ
Παιχνίδια της μοίρας. Γεγονότα απρόβλεπτα.
2010. Η έκρηξη του ηφαιστείου της Ισλανδίας φέρνει κοντά έναν άντρα και μια γυναίκα, τον Φοίβο και τη Δάφνη. Τι μέλλον μπορεί να έχει η σχέση δύο ανθρώπων με διαφορετικές καταβολές; Πώς συνδέονται μια πεταλούδα, ένας βυζαντινολόγος και μια νεκρή ερευνήτρια; Πόσο δυνατή μπορεί να είναι η εμμονή της μνήμης όταν έρχεται αντιμέτωπη με τον έρωτα;
Μια σύγχρονη ιστορία με παράλληλη αναφορά στην πτώση του Βυζαντίου, στην πολιορκία της Αμμοχώστου, αλλά και σε άλλα γεγονότα, γνωστά και άγνωστα, της πρόσφατης και παλαιότερης ιστορίας του νησιού της Αφροδίτης.
Ένα γοητευτικό ταξίδι στο παρελθόν από την πένα της Ελένης Τσαμαδού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου