ΜΑΓΔΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ-ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ
για το "Στο κόκκινο τ'ουρανού" από εκδόσεις Πνοή.
Γεια σας αγαπητοί αναγνώστες!
Το μυθιστόρημα μου «Στο κόκκινο τ’ ουρανού» έχει εκδοθεί από τον προηγούμενο Σεπτέμβρη από τις εκδόσεις Πνοή και βρίσκεται στις προθήκες των βιβλιοπωλείων. Με ένα υπέροχο εξώφυλλο-έργο τέχνης που επιμελήθηκε ο επιμελητής και εκδότης των εκδόσεων Δημήτρης Καραναστάσης και τον ευχαριστώ δημόσια για τη προσοχή και την αγάπη που έδειξε. Είναι το τελευταίο μου πνευματικό παιδί. Πρόκειται για ένα ταξίδι στην ιστορία. Σε αυτό το κομμάτι της ιστορίας, που τα σχολικά εγχειρίδια δεν μπορούν και ίσως ποτέ δεν πρόκειται να καλύψουν. Τα μηνύματα που ήθελα να δώσω μέσα από αυτό το βιβλίο ήταν πολλά. Οι κοινωνικές ανισότητες, ο ρατσισμός, ο φασισμός, οι ταξικές και θρησκευτικές διαφορές, όπως φτωχοί-πλούσιοι, υπηρέτες-αφεντικά, καθολικοί-ορθόδοξοι, ήταν μερικά από αυτά που είχα στο νου μου να δώσω στον αναγνώστη όταν ξεκίνησα να σκιαγραφώ την δομή του βιβλίου.
Η αρχική μου σκέψη ήταν οι συμπεριφορές των Ελλήνων απέναντι στους Αλβανούς μετανάστες και σε όλους αυτούς που ήρθαν στη χώρα μας περισσότερο από το πρώην Ανατολικό μπλοκ, για να εργαστούν. Όπως κάποτε πήγαμε κι εμείς οι Έλληνες μετανάστες στην Αμερική, Αυστραλία, Γερμανία και στα πέρατα της γης για να επιβιώσουμε. Να σηκώσουμε κεφάλι αφήνοντας πίσω μια ερειπωμένη Ελλάδα και να χορτάσουμε ψωμί. Καταπίνοντας πολλές φορές τους εξευτελισμούς και την άσχημη συμπεριφορά. Είναι επιλεκτικός ο ρατσισμός…
Στη συνέχεια, η ιστορία μου, άλλαξε. Διαβάζοντας ιστορικά μυθιστορήματα για Κωνσταντινούπολη, Πόντο και Μ. Ασία, σκέφτηκα πώς υπάρχει κι άλλο κομμάτι του Ελληνισμού που το έχουμε ξεχάσει ιστορικά μα και λογοτεχνικά. Γιατί να μην γράψω για τους Βορειοηπειρώτες που έχουν κι αυτοί μια ιστορία ξεχασμένη αλλά εξίσου σημαντική και άγνωστη στους περισσότερους; Ένα κομμάτι ξεχασμένο από τη βιβλιογραφία σε σύγκριση φυσικά με τα βιβλία που γράφτηκαν για άλλες περιοχές που μεγαλούργησε ο ελληνισμός. Αμέσως σταμάτησα να γράφω το βιβλίο που είχα ξεκινήσει και άρχισα την έρευνα, βιβλιογραφία, ιστορικά ντοκουμέντα, διαδίκτυο. Εδώ, η βοήθεια του Βορειοηπειρώτη συγγραφέα Τηλέμαχου Κώτσια ήταν σημαντική. Μου έδωσε πληροφορίες που χρησίμευσαν στη ροή της ιστορίας μου. Πόσοι γνωρίζουν αυτά που τράβηξαν οι Βορειοηπειρώτες; Κι εγώ η ίδια όσο έγραφα, έμενα άφωνη σε όλα αυτά τα εξοντωτικά βασανιστήρια… Σίγουρα η ιστορία δεν χωρά μυθοπλασία. Ήρθε μετά η Αμερική, η μετανάστευση, η Φλόριντα, το Τάρπον Σπρινγκς. Για την Αμερική είχα εικόνες από την μητέρα μου που ήταν μετανάστρια μετά τον πόλεμο. Μια άλλη Ελλάδα με τα αρνητικά της όπως η Ελληνική μαφία που ήταν η δεύτερη σε όλη την ήπειρο μα και τα θετικά της όπως η αλληλεγγύη και το ελληνικό δαιμόνιο που στέριωσε, μεγαλούργησε. Το πώς μπήκε η αγαπημένη μου Τήνος και ιδιαίτερα η περιοχή της Έξω Μεριάς στην πλοκή του βιβλίου ήταν αναμενόμενο και καθόλου δύσκολο αφού εδώ και 25 χρόνια την επισκέπτομαι κάθε χρόνο, καθώς είναι τόπος καταγωγής του συντρόφου μου. Ήθελα λοιπόν να γράψω ακόμη ένα βιβλίο για την Τήνο που της οφείλω πολλά και δεν χωρούσαν στα προηγούμενα βιβλία μου. Η Τέχνη, οι δημιουργοί της πέτρας και του μαρμάρου, ο ήλιος, η θάλασσα, ο αέρας που γλείφει τους βράχους, οι ανεμόμυλοι, οι περιστεριώνες-μνημεία λαϊκού πολιτισμού, τα πανέμορφα χωριά της... Τόποι, όπως το Ρόχαρι, ένας μικρός οικισμός στο βορειότερο άκρο του νησιού, ο Πύργος, το χωριό των γλυπτών του Χαλεπά, του Φιλιππότη αλλά και του Νικηφόρου Λύτρα και ο Μαρλάς τόπος των λατομείων όπου έδρασε ο κεντρικός μου ήρωας, ο Ηρακλής. Η γνωριμία με τα άλλα όμορφα χωριά καθώς και η Χώρα απαραίτητη. Αλλά αν και την Τήνο την γνωρίζω χρόνια, πάλι χρειάστηκε να κάνω έρευνα και πήρα στοιχεία από τον φίλο Κώστα Δανούση που είναι βαθύς γνώστης των Τηνιακών θεμάτων αλλά και συγγραφέας-ερευνητής. Ήθελα κάθε στοιχείο να είναι διασταυρωμένο γιατί ακριβώς είναι ιστορικό μυθιστόρημα. Ήμουν βουτηγμένη λοιπόν τρία ολόκληρα χρόνια για να το έχουν στα χέρια τους οι αναγνώστες σήμερα.
Οι ήρωες λοιπόν με οδήγησαν και τους οδήγησα στο ταξίδι. Ο καθένας ξεχωριστός. Στη ψυχή τους μπόλιασα τα δικά μου συναισθήματα και σκέψεις. Άλλοι για το δυναμισμό τους όπως η Αλίκη, άλλοι με την αξιοπρέπεια όπως ο Ηρακλής και η Ελευθερία, άλλοι με την ευαισθησία τους όπως ο καπετάνιος και ο μικρός Πέτρος. Άλλοι με τον ηρωισμό του Αλέξανδρου και της Ελπίδας, άλλοι για το εύκολο και γρήγορο κέρδος όπως ο Αλέξανδρος και άλλοι φυλακισμένοι στα μη και τα πρέπει όπως η Σμαράγδα. Στις προκαταλήψεις της κοινωνίας. Τους θαύμασα, τον καθένα ξεχωριστά. Περπάτησα μαζί τους και «φορτώθηκα» τον σταυρό τους. Ακόμη και οι δεύτεροι ρόλοι ήταν σημαντικοί στον καμβά που στήθηκε σε τούτους τους τόπους. Πρωταγωνιστής όλων το κόκκινο του ουρανού. Αίμα, θάνατος, αγώνας, έρωτας, πάθος αλλά και ηλιοβασίλεμα στο Ρόχαρι της Τήνου.
Γιατί σας προσκαλώ να το διαβάσετε; Για να μάθετε ίσως για ένα κομμάτι του Ελληνισμού ξεχασμένο, να γνωρίσετε την άλλη Τήνο που ίσως δεν γνωρίζετε αλλά και να ταξιδέψετε στη τότε Αμερική. Τότε που οι Έλληνες ήταν Βρομοέλληνες, τότε που ο ρατσισμός και οι κοινωνικές διακρίσεις, τα πρέπει και τα μη στάθηκαν εμπόδιο στις νεότερες γενιές. Πολλές οι ανατροπές στις ζωές τους που τους ταρακούνησαν και θα σας προβληματίσουν. Μερικούς θα σας φορτίσουν οι συγκινητικές στιγμές αλλά θα σας απαλύνουν οι εικόνες .
Όποιες επιλογές κι αν κάνεις, όποιον κι αν αγαπήσεις, φτωχό ή πλούσιο, Έλληνα ή ξένο, άσπρο, κίτρινο ή μαύρο. Να βλέπεις τους ανθρώπους με κριτήριο την καρδιά και να μπο- ρείς να μοιράζεσαι μαζί τους. Αρκεί να είσαι ευτυχισμένη!»
Σε ευχαριστώ Άννα Πατέρα για το βήμα και τη φιλοξενία που μου έδωσες!
Καλή ανάγνωση.!
Στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Χότζα καταλαμβάνει την εξουσία στην Αλβανία, κι αυτό είναι καταστροφικό για την ελληνική μειονότητα. Τα σύνορα κλείνουν, και στα χρόνια που ακολουθούν, οι εκτελέσεις, η εξορία και ο βασανισμός των Ελλήνων της Βόρειας Ηπείρου γίνονται καθημερινό φαινόμενο. Ένα ζευγάρι καταφέρνει να δραπετεύσει από την κόλαση. Βρίσκουν καταφύγιο στην Τήνο, όπου με σκληρή δουλειά καταφέρνουν να ορθοποδήσουν. Ο γιος τους ερωτεύεται την Αντιγόνη, κόρη μιας παλιάς αρχόντισσας του νησιού, αλλά ο ρατσισμός θα σταθεί εμπόδιο στη σχέση τους. Θα καταφέρει άραγε η αγάπη να ξεπεράσει τις δυσκολίες; Ένα βιβλίο για την κοινωνική ανισότητα, τις λησμονημένες πατρίδες και τους μετανάστες αυτού του κόσμου.
(γράφει η Βασιλική Τσούνη)
