ΣΟΦΙΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ
για το "ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ Σ' ΕΛΕΓΑΝ ΛΙΣΣΑΒΩ"
από τις εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ.
Ετούτη η ιστορία γεννήθηκε μέσα από το χορό. Δεν χαριτολογώ, σοβαρά το
λέω. Καθώς θυμάμαι, πάνε περίπου είκοσι χρόνια που μου αποκαλύφθηκε το
Ρουμλούκι, ο ρωμιότοπος της Ημαθίας, μέσα από τους χορούς και τις παραδόσεις
του. Διένυα τότε τη «χορευτική» περίοδο της ζωής μου και δεν έχανα μάθημα
παραδοσιακού χορού στο σύλλογο που ήμουν γραμμένη. Τότε ήταν που έμαθα να
χορεύω «Της Λένκως», « Γκέικο» ή «Της
Λισσάβως». Αυτό το τελευταίο μάλιστα έδρασε καταλυτικά στην επιλογή του
ονόματος της ηρωίδας και του τίτλου.
Χρόνια κουβαλούσα μέσα
μου την ιδέα να γράψω μια ιστορία για τούτη την περιοχή. Από παιδί τα μυστικά του Βάλτου της Πηνελόπης
Δέλτα, είχαν απλώσει μέσα μου δίχτυα. Ακόμα θυμάμαι τις εικόνες που το μυαλό
μου είχε κρατήσει από το παιδικό ανάγνωσμα. Ο βάλτος, τα λασπόνερα, τα σκοτεινά
νερά, οι καλαμιές, ο αγώνας, οι Βούλγαροι κομιτατζήδες, οι Τούρκοι, ένας
άγνωστος ρωμιότοπος για μας τους κατοπινούς που δεν πρόλαβαν τη λίμνη των
Γιαννιτσών, που ζούμε με άλλα γεωπολιτικά δεδομένα.
Για μένα ο τόπος είναι
το φόντο για να αναδειχθούν οι ανθρώπινες ιστορίες με το γέλιο και το κλάμα
τους, τον πόνο και τις χαρές τους. Γράφοντας αυτό το βιβλίο, έσκαψα βαθιά στην
Ιστορία της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και στις λογής αφηγήσεις όσων έζησαν τα
τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, τη συμβίωση με τους Τούρκους κι έπειτα την
Απελευθέρωση το 1912. Και ερευνώντας, σκόνταψα σε μια όμορφη ιστορία αγάπης,
αυτή του Νάσιου και της Λισσάβως, που μπορεί να είχαν άλλα ονόματα, είχαν όμως
την ίδια άσβεστη φλόγα ο ένας για τον άλλο. Μια φλόγα που δύσκολα μπορεί να
κρατηθεί αναμμένη μέσα σε όλες αυτές τις δίνες της Ιστορίας. Αυτή η φλόγα ήταν
που μου έδωσε κι εμένα τη σπίθα να ξετυλιχτεί το περιπετειώδες κουβάρι της
συγγραφής αυτή της μυθοπλασίας. Ο Νάσιος και η Λισσάβω υπήρξαν, ερωτεύτηκαν,
πόνεσαν, έκλαψαν, έκαναν λάθη που ο έρωτας τα προσπέρασε, πάλεψαν ως το τέλος
για όσα πίστευαν. Η δική μου φαντασία πρόσθεσε τις επιμέρους σκηνές, την πλοκή,
τους δεύτερους ρόλους, τις λεπτομέρειες στο σκηνικό. Η κεντρική ιδέα όμως
παραμένει η ίδια· ο
έρωτας είναι δύναμη και τυχεροί όσοι αξιώθηκαν να τη νιώσουν, ακόμα κι αν τους
ώθησε στα όρια του εαυτού τους. Πάντα αξίζει τον κόπο, γιατί αληθινή ζωή δίχως
αυτή τη μαγική έλξη ανάμεσα σε δυο ανθρώπους δεν μπορεί να υπάρξει.
Το βιβλίο αυτό λοιπόν, γράφτηκε σαν φόρος τιμής στον έρωτα και τις αντοχές του, όχι τον εξιδανικευμένο, αυτόν που όλα τα υπομένει και όλα τα συγχωρεί, μα τον αυθεντικό, με τα λάθη και τα πείσματα, τα βήματα προς τα εμπρός , αλλά και τα πισωπατήματα. Και καθώς παρακολουθούμε τους δυο ερωτευμένους, το Νάσιο και τη Λισσάβω στο πέρασμα του χρόνου, γινόμαστε θεατές του ιστορικού παρελθόντος της Ελλάδας, όλη αυτή τη δύσκολη περίοδο από το 1911 ως τη σύγχρονή μας εποχή, στα 1995. Παράλληλα αντιλαμβανόμαστε τις προκαταλήψεις της τότε εποχής, όσες έσερνε η μακριά περίοδος της Τουρκοκρατίας, αλλά και την προσπάθεια του ντόπιου πληθυσμού να κρατήσει την ταυτότητά του, μέσα σ’ ένα κόσμο που αλλάζει όχι μόνο ιστορικά, μα και γεωγραφικά, καθώς η αποξήρανση της λίμνης των Γιαννιτσών έφερε δραστικές αλλαγές στις συνήθειες και στην οικονομία του τόπου.
Αυτό το βιβλίο ξεπήδησε από την δική μου αγάπη για τη Δυτική Μακεδονία,
έναν τόπο με τον οποίον με συνδέουν άσβεστοι συναισθηματικοί δεσμοί και όπου
πάντα νοερά θα επιστρέφω.
Δείτε περισσότερα για το βιβλίο και την συγγραφέα ΕΔΩ |
Τα δυο παιδιά θα ζήσουν μαζί τη μετάβαση από την Τουρκοκρατία στην ελεύθερη Ελλάδα, αλλά οι κρατούσες κοινωνικές αντιλήψεις και ένας κυκεώνας γεγονότων σύντομα θα τους χωρίσουν, όταν ο έρωτας φαίνεται πως έχει το πάνω χέρι. Ούτε η ξενιτιά, ούτε οι πόλεμοι, ούτε οι προσωπικοί λαβύρινθοι, ούτε ακόμα κι αυτή η φυλακή δεν καταφέρνουν να σταματήσουν την επιθυμία και το όνειρο. Κι όταν τα χρόνια περνούν κι η Λισσάβω γίνεται Λίζα, ο Νάσιος αντιλαμβάνεται πως όλα έχουν αλλάξει· τόποι, ιδέες, πολιτική, ήθη, χαρακτήρες. Και με όλα τα μυστικά που τον βαραίνουν, το όνειρό του είναι να ενωθεί μαζί της, έστω και αργά.
Πώς θα καταφέρει να σταθεί όμως εμπρός της αγνός έπειτα από όσα τον έχουν στιγματίσει; Πότε θα καταφέρει να αφομοιώσει μέσα του το μυστικό που μόνο εκείνος κατέχει;
Ένα μυθιστόρημα για τον έρωτα, τη φιλία, τη δύναμη μιας ιδέας, την περιπέτεια, όχι μόνο δυο εραστών, αλλά και μιας χώρας, της Ελλάδας, μέσα στο πέρασμα του χρόνου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου