ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ ΓΙΑ ΤΟ "ΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ" ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ

για το "ΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ"

από τις εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ.

Η μυθοπλασία του βιβλίου διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη από το 1867 μέχρι το 1919 και παρακολουθεί τρεις γενιές, τον παππού Αντίπα, τον γιο του τον Παράσχο και τον Κλεάνθη, εγγονό και γιο αντίστοιχα, αλλά και τις γυναίκες που τους πλαισιώνουν.

Στο ξεκίνημα, το 1908, δύο άγνωστοι απειλούν με μαχαίρι και πιστόλι τον Παράσχο, απαιτώντας να γράψει στον Κλεάνθη να ελευθερώσει τον κομιτατζή Ασάν Τάνο, τον οποίο δε γνωρίζει ή έτσι νομίζει. Σύντομα  θα ανακαλύψει ότι έχουν απαγάγει την κόρη του. Απαγωγή που θα του φάει όλο το ασπράδι του νου και θα του κουτσάνει κάθε φρόνηση.

Στη συνέχεια βλέπουμε τον Παράσχο στα παιδικά του χρόνια, καθώς μεταφερόμαστε στο 1867. Όταν ζούσε σε ένα λιλιπούτειο σπίτι. Ο πατέρας του, ο Αντύπας είναι καραγωγέας. Στο σπίτι στερούνται και τα απολύτως απαραίτητα, ενώ ο ίδιος ζει με την ανάμνηση της αινιγματικής Ρωξάνης.

Στον δρόμο του Παράσχου θα βρεθεί ο Χρήστακας, μικροαπατεώνας και μάγκας, με τα διπλάσια χρόνια του. Ο Παράσχος τον θαυμάζει για τις ευφυείς κλοπές που διαπράττει, καθώς και για τον δυναμικό του χαρακτήρα.

Ο τρίτος κεντρικός ήρωας είναι ο Κλεάνθης. Μεγαλώνει χωρίς να του λείπει τίποτα και ζει κυρίως με τον παππού του. Βιώνει εκτός σπιτιού πολλές παραπλήσιες καταστάσεις με τον Παράσχο, όμως δεν τις αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο.

Οι ήρωες του βιβλίου ρίχνονται στο κυνήγι της ευτυχίας, όμως με διαφορετικούς τρόπους και μεθόδους . Μέσα από περιπέτειες , ίντριγκες , θανάσιμους εχθρούς, πιστούς φίλους, διαρκές μυστήριο, διλήμματα, απώλειες, μεταλλάξεις του χαρακτήρα τους, προδοσίες, απαγωγές, φόνους παντελώς αναπάντεχες ανατροπές.

Το βιβλίο πραγματεύεται θέματα όπως η συνύπαρξη, η πατρίδα και η ανθρωπιά, ο πατριωτισμός και πολλά από όσα φυτεύονται στο έδαφος της ψυχής των ανθρώπων ως ακοίμητοι σπόροι, από τη θρησκεία και τον έρωτα , τι σημαίνει επιτυχία και αποτυχία, έως τις νοοτροπίες, τη νοσταλγία, την πατροπαράδοτη διδαχή, το μίσος και την εκδικητικότητα.

Μιλά το "καλντερίνι"  και για τη θέση των γυναικών εκείνης της εποχής, την καλή πλευρά του φόβου, για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, για το που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο η φτώχεια και για πάρα πολλά ακόμη ζητήματα.

Όλα κτίζονται πάνω στον καμβά της Ιστορίας και της καθημερινής ζωής της Θεσσαλονίκης, η οποία αναπλάθεται με ακρίβεια, από το 1867 έως το 1919, αν και οι μνήμες συμπληρώνουν κύκλο 99 ετών.Η πόλη αλλάζει, γκρεμίζονται τα παραθαλάσσια τείχη, έρχεται το ιππήλατο τραμ και κατόπιν το ηλεκτρικό, η ύδρευση, το φωταέριο και πάμπολλα ακόμη. Όσον αφορά τα καθαυτό ιστορικά γεγονότα έχουμε την Εξαρχία των Βουλγάρων, τις μεγάλες πυρκαγιές του 1890 και του 1917, βομβιστικές επιθέσεις από ομάδες Βουλγάρων, τον Μακεδονικό Αγώνα, το κίνημα των Νεότουρκων, την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, τη δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου Α', την εκδίωξη των Βουλγάρων από την πόλη με αιματηρές μάχες το 1913, την απόβαση και εγκατάσταση στη Θεσσαλονίκη 250.000 αντρών της Αντάντ, το Κίνημα της Εθνικής Αμύνης, τον  εθνικό διχασμό και άλλα.

Το "καλντερίμι" μεταξύ άλλων, φωτίζει το παρελθόν μιας χρονικής περιόδου. Όμως δεν ξεχνά μια μεγάλη αλήθεια: Κανένα γεγονός, όσο συγκλονιστικό κι αν είναι, δεν υπερβαίνει για το σύνολο των ανθρώπων τα προσωπικά βάσανα του καθενός.

Στα βάσανα και στα όνειρα των μυθοπλαστικών ηρώων σκύβει πάνω απ'όλα το "καλντερίμι", εκεί όπου ο αναγνώστης θα ανακαλύψει πότε κομμάτια του εαυτού του και πότε πτυχές της ευρύτερης ζωής.

Ο, δε, έρωτας υπάρχει παντού στο μυθιστόρημα με ποικίλες εκφάνσεις και προεκτάσεις. Ο έρωτας, ο ξέφρενος χορός της ζωής. Ο έρωτας που σημαδεύει, στοιχειώνει, εγκλωβίζει σε άγνωστη γεωγραφία, φορά ως πόθος τραγίσιο τομάρι, γδέρνει στην απώλεια  με ατρόχιστο μαχαίρι, λουφάζει στην αβεβαιότητα σε σκοτεινή σπηλιά και άλλοτε υψώνει  την ελπίδα και μας στεφανώνει ως πατριάρχης του φωτός.

Δείτε περισσότερα για το βιβλίο και τον συγγραφέα ΕΔΩ

Δύο άγνωστοι απειλούν με μαχαίρι και πιστόλι τον Παράσχο. Έχουν απαγάγει την κόρη του και απαιτούν ο γιος του να ελευθερώσει τον κομιτατζή Ασάν Τάνο. Σε παράλληλο χρόνο ο παππούς Αντίπας ζει με την ανάμνηση της αινιγματικής Ρωξάνης.
Το κυνήγι της ευτυχίας, το λίγο που γεμίζει μια ζωή, η μεταμόρφωση μιας πόλης, τα όνειρα και οι ψευδαισθήσεις τριών γενιών, που πορεύονται όπως καθορίζουν τα βήματά τους οι γυναίκες – σύζυγοι, ερωμένες, μητέρες, κόρες, αδελφές… Κι όλα έχουν ως φόντο τη βαβυλωνία φυλών και γλωσσών κι εν γένει τη συνταρακτική ιστορία της Θεσσαλονίκης από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ου, με τις μνήμες να συμπληρώνουν κύκλο ενενήντα εννέα χρόνων.
Οι ήρωες σμίγουν με νταήδες, τυχοδιώκτες και αδελφικούς φίλους, ενώ στο προσκήνιο εναλλάσσονται συμμορίες, χοροεσπερίδες, καφέ σαντάν, χαμαιτυπεία, πόρνες, κατάσκοποι, βομβιστικές επιθέσεις, πυρκαγιές…
Πότε βλέπουν τ’ αστέρια να σπιθίζουν, πότε τραντάζονται στο καλντερίμι της ζωής και πότε φλέγονται στο καμίνι της εκδίκησης, της προδοσίας, των ηθών, της απώλειας, του μίσους, του εθνικισμού, του χρήματος, μα και στον ξέφρενο χορό του έρωτα.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ γεννήθηκε το 1960 στο χωριό Μελάτες της Άρτας. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα: ΙΜΑΡΕΤ, το οποίο τιμήθηκε το 2009 με το Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και έχει μεταφραστεί στα πολωνικά, στα τουρκικά, στα αραβικά, στα αγγλικά και στα αλβανικά, ΣΑΟΣ, ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ, ΟΥΡΑΝΟΠΕΤΡΑ, Ο,ΤΙ ΑΓΑΠΩ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟ ΣΟΥ, ΡΑΓΙΑΣ, ΣΕΡΡΑ, το οποίο τιμήθηκε με το Πρώτο Βραβείο Μυθιστορήματος Μικρασιατικού Περιεχομένου για τα έτη 2016-2018 και έχει μεταφραστεί στα αλβανικά, ΓΙΝΑΤΙ και ΕΡΑΝ, τα οποία τιμήθηκαν με το Βραβείο Βιβλιοπωλείων Public 2019 και 2021 αντίστοιχα. Το ΙΜΑΡΕΤ κυκλοφορεί διασκευασμένο σε εφηβικό μυθιστόρημα, με εικονογράφηση του σκηνογράφου Αντώνη Χαλκιά. Επίσης έχει γράψει ποιητικές συλλογές, οι οποίες εμπεριέχονται στον τόμο ΠΟΙΗΣΗ 2000-2017, στίχους για 80 τραγούδια και τη συλλογή διηγημάτων ΚΑΠΟΙΟΙ ΔΕΝ ΞΕΧΝΟΥΝ ΠΟΤΕ.